Mùa hè nóng nực qua đi, mùa thu đến, đẹp và no đủ.
Qua mùa hè hoa trái đã chín ngọt vừa lúc thu hoạch và trên những triền núi và những cánh đồng, lá thu vàng và hoa trải khắp làm cho vẻ đẹp của mùa thu không ngôn từ hoa mỹ nào tả hết.
Nét đẹp giản dị, thanh tao
Theo khí tiết của nước ta, nếu phân theo từng mùa thì mùa thu bắt đầu từ tháng 7 âm lịch. Cùng với cái nóng cuối hè, mùa thu được bắt đầu và qua tháng 8 và tháng 9, mùa thu thực sự mới chín. Màu mùa thu đậm lên thì trên những con đường và những cánh đồng, chúng ta thường nhìn thấy một loài hoa nhỏ bé, giản dị gọi là hoa cúc. Tháng 9 còn được gọi là cúc thu, điều này cho thấy mùa thu và hoa cúc có mối quan hệ rất mật thiết.
Hoa cúc có nhiều loại rất đa dạng, chỉ tính riêng các loài cây thuộc họ cúc đã có hàng chục loại. Tuy nhiên, loài hoa cúc hợp với mùa thu của nước ta có thể nói là loài hoa cúc đồng nội. Thông thường, cửu tiết thảo (hoa cúc cánh đơn trắng hoặc hồng nhạt), sukbujaengi (hoa cúc tím), gaemichui (hoa cúc kép) đều được cho là hoa cúc đồng nội với bông hoa không to cũng không sặc sỡ, rung rinh đón nắng, đón gió thu và toát lên một vẻ đẹp thanh tao.
Hoa cúc, vừa đẹp vừa tốt cho sức khỏe
Hoa cúc đẹp nhưng không chỉ để ngắm nhìn mà còn được sử dụng vào nhiều việc. Thông thường, hoa cúc được phơi khô để làm thuốc hay để làm đồ ăn thức uống. Loài cúc được sử dụng vào những việc này vốn gọi là hoa đàn cúc được gọi thành cam cúc và trong đó, được sử dụng nhiều nhất là cửu tiết thảo.
Cửu tiết thảo dùng làm thuốc và làm đồ ăn thức uống thường được hái vào tiết trùng dương tức ngày 9 tháng 9. Tiết trùng dương là ngày được cho là khí dương mạnh nhất. Từ ngày xưa, số lẻ được xem là dương, số 9 là số lẻ mang khí dương lớn nhất. Cho nên ngày 9 tháng 9 là ngày có 2 số 9, là ngày khí dương vương thịnh và là ngày may mắn. Tiết trùng dương có nghĩa là ngày có khí dương trùng lặp 2 lần nên còn được gọi là Tiết trùng cửu.
Khí dương mạnh nhất là mặt trời mà hoa cúc có hình dạng giống mặt trời nên vào tiết trùng dương là ngày thịnh khí dương và hình như người Hàn Quốc cho rằng hái hoa cúc vào ngày này dùng làm thuốc sẽ cho hiệu quả cao. Nếu tiêu hóa không tốt hoặc bị bệnh đường ruột uống hoa cúc thì rất hiệu nghiệm. Hoa cúc có tác dụng làm cho người ấm lên. Đặc biệt, đối với các bệnh phụ nữ, hoa cúc rất có hiệu quả và tất nhiên, hiện nay đang được sử dụng rộng rãi.
Nếm hương vị mùa thu
Có tục tin rằng vào tiết trùng dương, ngày có khí dương thịnh vượng, lên núi và càng gần mặt trời càng trở nên khỏe mạnh. Vì thế, người ta cố ý lên núi ngắm hoa cúc, thưởng thức rượu ngâm hoa cúc và ăn bánh rán hoa cúc.
Thông thường, loại rượu được nấu ở nhà bằng cách cho lên men ngũ cốc được gọi là rượu nhà. Rượu hoa cúc là rượu nhà được thả hoa cúc vào để uống hoặc là rượu được làm bằng cách cho hoa cúc sấy khô vào rượu ngâm lên men để hương hoa cúc âm thầm ngấm vào trong từng giọt rượu. Ngoài hoa cúc ra, người ta còn cho cả các loại thảo dược như hoàng kỳ thục địa vào để uống như rượu thuốc. Rượu hoa cúc loại này không những có mùi hương của hoa cúc mà còn có thảo dược nên rất bổ nên được ưa chuộng như một loại rượu trường thọ.
Bên cạnh rượu hoa cúc còn có món bánh rán hoa cúc (gughwajeon) nổi tiếng là món ăn thời tiết. Cách làm món này giống như làm món bánh rán hoa Jindalrae vào ngày 3 tháng 3. Sau khi nặn bánh bằng bột nếp tròn trịa, đặt hoa cúc lên trên rồi cho vào chảo mỡ rán. Khi ăn bánh, cảm nhân được cánh hoa cúc nở trong miệng với hương hoa cúc nồng nàn mới thấy được món này xứng đáng được gọi là món ăn thời tiết chứa đựng tinh túy của mùa thu.
Vào tháng 9 âm lịch, mùa trời trong xanh và là mùa no đủ nhưng thực ra đối với những người dân thường làm ruộng là mùa rất bận rộn. Vì họ không những phải lo thu hoạch niềm vui là kết quả lao động của mình mà còn phải chuẩn bị hạt giống và đất trồng cho mùa vụ năm sau. Cho nên mùa thu là mùa no đủ nhưng không phải là mùa rỗi rãi để vui chơi. Rõ ràng, vào tiết trùng dương, những người leo núi, uống rượu hoa cúc, ngắm mùa thu và làm thơ tặng nhau là những người thuộc tầng lớp thượng lưu giàu có.
Tuy nhiên, dù ngày thường có bận đến mấy, tổ tiên chúng ta cũng biết đón nhận món quà của tự nhiên và biết vui thú với mùa thu. Tuy không giống giới thượng lưu ngâm nga chén rượu thả hoa cúc và làm thơ nhưng tổ tiên chúng ta thưởng thức món bánh rán hoa cúc và nấu rượu hoa cúc để dành. Đây chính là một nét đẹp độc đáo mà giản dị trong phong tục văn hóa của chúng ta.
