Tại cuộc họp của Đại hội đồng Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) diễn ra tại Vienna, Áo ngày 21/12 (giờ địa phương), Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết kể từ sau trung tuần tháng 10, hình ảnh vệ tinh cho thấy có dòng nước nóng chảy ra từ hệ thống làm mát lò phản ứng nước nhẹ thử nghiệm bên trong cơ sở hạt nhân Yongbyon (tỉnh Bắc Pyongan) của Bắc Triều Tiên, cho thấy có khả năng miền Bắc đang vận hành thử nghiệm lò phản ứng này.
Nước nóng chảy ra bên ngoài cho thấy lò phản ứng nước nhẹ đã đạt tới hạn (criticality), được phân tích là một dấu hiệu cho thấy miền Bắc đã khởi động lò phản ứng nước nhẹ mới, lớn hơn lò phản ứng 5 MW ở Yongbyon, hiện đang được vận hành.
Trong vài năm qua, Bắc Triều Tiên tái xử lý nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng từ lò phản ứng 5 MW để chiết xuất ra plutonium, sản xuất vũ khí hạt nhân. Lò phản ứng 5 MW được biết đến là cơ sở quan trọng liên quan tới quá trình sản xuất vũ khí hạt nhân của miền Bắc.
Tổng giám đốc IAEA nói thêm lò phản ứng nước nhẹ thử nghiệm tương tự như các lò phản ứng khác, có thể sản xuất ra plutonium từ nhiên liệu hạt nhân trong quá trình tái xử lý.
Lò phản ứng nước nhẹ thử nghiệm ở Yongbyon luôn bị nghi ngờ là nơi miền Bắc sản xuất thêm nguyên liệu chế tạo đầu đạn hạt nhân. Trong thời gian qua, nhiều ý kiến cho rằng miền Bắc sẽ sớm vận hành lại lò phản ứng này.
Sau khi Bình Nhưỡng trục xuất nhân viên của IAEA vào tháng 4/2009, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế không thể trực tiếp tiếp cận cơ sở hạt nhân Yongbyon mà chỉ giám sát thông qua vệ tinh.
Tổng giám đốc Grossi lấy làm tiếc vì Bắc Triều Tiên tiếp tục phát triển hạt nhân, vi phạm rõ ràng nghị quyết trừng phạt của Hội đồng bảo an. Ông hối thúc Bình Nhưỡng tuân thủ nghị quyết của Hội đồng bảo an, nhanh chóng hợp tác với IAEA để thực thi hiệu quả Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).
